عینک کودکان – چه طبی و چه آفتابی – برای محافظت از بینایی آن‌ها ضروری است. اما بسیاری از والدین ناآگاهانه عینک فرزندشان را در خودرو رها می‌کنند و آن را در معرض دمای شدید قرار می‌دهند که می‌تواند باعث آسیب جدی شود. در این مقاله، بررسی خواهیم کرد که چگونه گرما بر عینک کودکان تأثیر می‌گذارد، چرا نباید آن را در خودرو رها کرد و بهترین روش‌های محافظت از آن چیست.
جدول خطرات قرار دادن عینک روی داشبورد خودرو
| عنوان | توضیحات |
|---|---|
| افزایش دمای داخل خودرو | افزایش دمای داخل خودرو دمای داخل خودرو در معرض نور خورشید به بیش از ۶۵ درجه سانتی‌گراد می‌رسد که باعث انبساط و تغییر شکل مواد عینک می‌شود. |
| تأثیر گرما بر عینک | گرما می‌تواند موجب تغییر شکل فریم، آسیب به پوشش لنزها و تغییر شکل لنزها شود که باعث کاهش کیفیت و کارایی عینک می‌شود. |
| خطر آتش‌سوزی | عینک روی داشبورد ممکن است مانند ذره‌بین عمل کرده و نور خورشید را روی سطح قابل اشتعال متمرکز کند، که می‌تواند خطر آتش‌سوزی ایجاد کند. |
| خطرات ایمنی هنگام رانندگی | عینک ممکن است در هنگام ترمز ناگهانی بلغزد و زیر پای راننده بیفتد، یا نور خورشید را بازتاب داده و باعث خیرگی راننده شود. |
| جایگزین‌های بهتر برای نگهداری عینک | نگهداری عینک در جعبه محافظ، قرار دادن در داشبورد، استفاده از گیره نگهدارنده روی آفتاب‌گیر یا نگهداری در کیف از گزینه‌های ایمن‌تر هستند. |
| باورهای نادرست و حقایق علمی | حتی در روزهای ابری دمای داخل خودرو بالا می‌رود. عینک‌های گران‌قیمت نیز در برابر گرما آسیب‌پذیرند و حتی قرار دادن عینک برای مدت کوتاه هم می‌تواند مشکل‌ساز شود. |
| نتیجه‌گیری | قرار دادن عینک روی داشبورد خطرات متعددی دارد، از جمله تغییر شکل، آسیب به لنز، خطر آتش‌سوزی و مشکلات ایمنی هنگام رانندگی. گزینه‌های ایمن‌تر را انتخاب کنید. |
فضای داخلی خودرو می‌تواند در مدت‌زمان کوتاهی به‌شدت گرم شود. تحقیقات نشان می‌دهند که دمای داخل خودروی پارک‌شده در روزهای گرم می‌تواند به ۱۲۰ تا ۱۵۰ درجه فارنهایت (۴۹ تا ۶۵ درجه سانتی‌گراد) برسد. چنین شرایطی می‌تواند مواد مورد استفاده در عینک‌های طبی و آفتابی کودکان را تحت تأثیر قرار دهد.
۲. چگونه گرما به عینک کودکان آسیب می‌رساند؟
الف) تغییر شکل فریم عینک
اغلب فریم‌های عینک کودکان از پلاستیک یا فلزات سبک ساخته می‌شوند. هنگامی که در معرض گرمای زیاد قرار می‌گیرند، این مواد می‌توانند:
- نرم شده و تغییر شکل دهند، که باعث نامناسب شدن آن‌ها برای صورت کودک می‌شود.
- شکننده شوند و ترک بخورند.
- در موارد شدید، حتی ذوب شوند و غیرقابل‌استفاده گردند.
ب) آسیب به عدسی عینک
عدسی‌های عینک کودکان، چه طبی و چه آفتابی، معمولاً از پلی‌کربنات یا پلاستیک با ضریب شکست بالا ساخته شده‌اند. گرما می‌تواند:
- باعث تغییر شکل عدسی شود که منجر به کاهش وضوح بینایی می‌شود.
- به پوشش‌های ضد بازتاب و ضد خش آسیب برساند، که در نتیجه باعث پوسته‌پوسته شدن و کاهش کارایی آن‌ها خواهد شد.
- محافظت در برابر اشعه ماورای بنفش را کاهش دهد، که باعث کمتر شدن تأثیر عینک‌های آفتابی در محافظت از چشم کودکان می‌شود.
ج) خطر ترک‌خوردگی عدسی (Crazing)
دمای بالا می‌تواند منجر به پدیده ترک‌خوردگی عدسی (Crazing) شود، که باعث ایجاد ترک‌های ریز در پوشش عدسی می‌شود. این مشکل:
- باعث تاری یا تغییر شکل تصویر در عینک‌های طبی می‌شود.
- محافظت عینک‌های آفتابی در برابر اشعه UV را کاهش می‌دهد.
۳. افزایش خطرات ایمنی برای کودکان
رها کردن عینک در خودروی داغ می‌تواند خطرات بیشتری نیز ایجاد کند:
- خطر سوختگی – فریم‌های فلزی یا عدسی‌های داغ شده می‌توانند باعث سوختگی پوست یا دستان کودک شوند.
- خطر آتش‌سوزی – عینک آفتابی می‌تواند مانند یک ذره‌بین عمل کرده و نور خورشید را روی سطوح داخلی خودرو متمرکز کند و احتمال آتش‌سوزی را افزایش دهد.
- از بین رفتن یا شکستن عینک – کودکان معمولاً عینک خود را روی صندلی خودرو رها می‌کنند، جایی که ممکن است روی آن نشسته یا پا بگذارند و باعث شکستگی آن شوند.
۴. بهترین روش‌ها برای محافظت از عینک کودکان
برای اطمینان از سالم ماندن عینک‌های طبی و آفتابی کودکان، این روش‌های محافظتی را رعایت کنید:
الف) استفاده از قاب محافظ
یک قاب محافظ سخت می‌تواند از عینک در برابر گرما و آسیب‌های فیزیکی محافظت کند. به فرزندتان آموزش دهید که هر زمان عینک خود را برمی‌دارد، آن را در قاب محافظ قرار دهد.
ب) پرهیز از رها کردن عینک در خودرو
اگر کودک عینکش را در خودرو برمی‌دارد، به او یادآوری کنید که هنگام پیاده شدن، آن را همراه خود ببرد. اگر نیاز به نگهداری در خودرو است، روی داشبورد جای مناسبی نیست؛ در عوض، آن را در محفظه داشبورد قرار دهید که دمای کمتری دارد.
ج) استفاده از نگهدارنده عینک در آفتاب‌گیر خودرو
نگهدارنده عینک روی آفتاب‌گیر می‌تواند عینک را در جای امنی نگه دارد و از قرار گرفتن در معرض نور مستقیم خورشید جلوگیری کند.
د) داشتن یک جفت عینک یدکی
اگر فرزندتان همیشه از عینک طبی استفاده می‌کند، یک جفت یدکی در منزل نگه دارید تا در صورت آسیب دیدن عینک اصلی، جایگزین شود.
۵. افسانه‌ها و باورهای غلط درباره عینک کودکان و گرما
افسانه ۱: عینک‌های گران‌قیمت در برابر گرما مقاوم هستند
حتی عینک‌های باکیفیت و برندهای گران‌قیمت نیز در برابر دمای شدید آسیب‌پذیر هستند. هیچ پوشش یا فریمی نمی‌تواند از تغییر شکل یا پوسته‌پوسته شدن عدسی در برابر گرما جلوگیری کند.
افسانه ۲: عینک آفتابی در برابر گرما مقاوم است
اگرچه عینک‌های آفتابی برای محافظت در برابر نور خورشید طراحی شده‌اند، اما قرار گرفتن طولانی‌مدت در معرض گرمای مستقیم در خودرو می‌تواند پوشش محافظ UV آن‌ها را از بین ببرد.
افسانه ۳: گذاشتن عینک در قسمت سایه خودرو ایمن است
حتی اگر عینک در قسمت سایه خودرو باشد، دمای بالای داخل ماشین می‌تواند به مرور زمان باعث تغییر در مواد تشکیل‌دهنده آن شود.
نتیجه‌گیری
عینک کودکان یک سرمایه‌گذاری برای سلامت بینایی آن‌ها محسوب می‌شود. رها کردن آن در خودروی گرم، حتی برای مدت کوتاه، می‌تواند به فریم، عدسی و پوشش‌های محافظ آن آسیب دائمی وارد کند. با رعایت اقدامات پیشگیرانه ساده مانند استفاده از قاب محافظ، اجتناب از قرار دادن روی داشبورد، و نگهداری در مکان‌های مناسب می‌توان از عینک محافظت کرد و طول عمر آن را افزایش داد. با ذخیره و نگهداری صحیح، چشم‌های کودک خود را از آسیب‌های احتمالی حفظ کنید!
