این روزها کودکان و نوجوانان زیادی را مشاهده میکنیم که مجبورند برای انجام کارهای روزمره و البته درس خواندن از عینک استفاده کنند. متاسفانه باید باور کنیم که این مسأله یکی از دستاوردهای ناخوشایند تکنولوژی و ورود آن به زندگی روزمره است. اگر شما نیز فرزندی دارید و یا دور و بر خود کودکان و نوجوانانی را مشاهده کنید، درخواهید یافت که عمدتا بخش زیادی از وقت خود را صرف نگاه کردن به صفحههای دیجیتال مثل تلویزیون، موبایل، تبلت و کامپیوتر میکنند.
این موضوع به شدت روی سلامتی و خصوصا روی موضوع بینایی کودکان و نوجوانان اثرگذار است و چنانچه اقدامات پیشگیرانهای اندیشیده نشود، مشکلات بینایی دامنگیر آنها خواهد بود و روز به روز هم بر وسعت آن افزوده خواهد شد.
در این نوشته قصد داریم تا غذاها و مکمل هایی برای بهبود بینایی کودکان به شما معرفی کنیم. توجه داشته باشید که مصرف این غذاها و مکمل ها به تنهایی باعث بهبود بینایی کودکان نمیشود بلکه نیاز به تغییر رفتار و سبک زندگی و از همه مهمتر، مراجعه به متخصص چشم کودک میباشد.
1- مصرف سبزیجات سبز برگ برای بهبود بینایی کودکان
از لحاظ علمی خواص آنتی اکسیدانی کاروتنوئیدها میتواند باعث دور نگه داشتن رادیکالهای آزاد از چشم شود. این کاروتنوئیدها به وفور در سبزیجات دارای برگ سبز وجود دارند که البته سرشار از ویتامین A هستند. همچنین این سبزیجات و گیاهان حاوی ویتامینها و مواد معدنی دیگری مانند کلسیم، ویتامین C و ویتامین B12 میباشند. بهترین گزینهها کلم بروکلی، کلم سبز و البته دیگر سبزیجات سبز رنگ میباشند. در این میان از خواص بینظیر اسفناج غافل نباشید! چرا که حاوی آنتی اکسیدانهایی مانند لوتئین و زاکسانتین بوده که برای چشم بسیار مفید میباشند.
اما توجه داشته باشید که این سبزیجات نباید بیش از حد پخته شوند. اگر مصرف خام آنها کمی برای کودک سخت است، با پخت کم و طعم دار کردن آن، کودک را به خوردن آن ترغیب کنید.
2- سایر سبزیجات رنگی
سبزیجاتی نظیر گوجه فرنگی و تربچه از تخریب ماکولا (یا همان شبکیه) که عامل اصلی از بین رفتن بینایی و ضعیف شدن آن است، جلوگیری میکنند. همچنین این سبزیجات روند ابتلا به آب مروارید را به شدت کاهش میدهند. سایر سبزیجات رنگی مانند هویج و سیب زمینی پر از بتاکاروتن هستند که از شبکیه در مقابل آسیبهای ناشی از تابش نور خورشید محافظت میکنند.
فلفل قرمز (به صورت تازه و طبیعی) نیز برای بهبود بینایی کودکان و نوجوانان مفید است. کدو سرشار از آنتی اکسیدانهایی مانند زاکزانتین و لوتئین است که وظیفه حفاظت از چشم را بر عهده دارند.
3- مصرف آجیل و غلات؛ کلید بهبود بینایی کودکان
پسته، بادام هندی، گردو و بادام زمینی سرشار از ویتامین E هستند و به طور طبیعی میتوانند احتمال نزدیک بینی را در کودکان و نوجوانان کاهش دهند. این آجیلها مقادیر زیادی اسیدهای چرب امگا 3 دارند. ترکیب دلنشین این اسیدهای چرب و ویتامین E میتواند به طور طبیعی مانع خشکی چشم در کودکان و نوجوانان و البته در بزرگسالان شود. مصرف دانه کتان نیز میتواند تا حدودی مشکلات مربوط به چشم را از بین ببرد.
4- مصرف روغن ماهی جهت تأمین امگا 3
روغن ماهی از انواع ماهیها مانند ماهی سالمون یا غزل آلا تهیه میشود. از آنجا که شبکیه انسان از DHA که نوعی اسید چرب امگا 3 میباشد، ساخته شده است، مصرف روغن ماهی به شدت میتواند در بهبود ساختار شبکیه افراد خصوصا کودکان و نوجوانان تأثیرگذار باشد. کمبود DHA در شبکیه میتواند باعث خشکی چشم و مشکلات ناشی از آن در افراد شود.
گنجاندن روعن ماهی در رژیم غذایی کودکان میتواند از خشکی چشم جلوگیری کرده و احتمال بروز بیماریهای چشمی در بزرگسالی را کاهش دهد.
5- حبوبات؛ راه حلی ساده و ارزان
انواع و اقسام حبوبات در ایران به وفور و با تنوع بالا و هزینه بسیار پایین یافت میشوند. حبوبات منبع غنی بیوفلاوونئیدها و روی هستند که وظیفه محافظت از شبکیه در مقابل آسیب را به عهده دارند. کودکان باید برای داشتن بینایی سالم حبوباتی مانند نخود، لوبیا چشم بلبلی، عدس و لوبیا قرمز را بسیار مصرف کنند.
البته برخی از کودکان خیلی تمایلی به مصرف حبوبات ندارند اما این هنر شماست که با تلفیق آنها با غذاها و خوراکیهای دیگر و ترفندهای مختلف، سلامت چشم کودکان و نوجوانان را تأمین کنید.
6- غلات کامل
عنصر روی یا همان زینک یکی از ضروریترین مواد برای چشم است. این عنصر در غلات سبوسدار کامل مانند گندم کامل و برنج قهوهای یافت میشود. همچنین در غلات سایر مواد مورد نیاز چشم مانند ویتامین E و نیاسین هم وجود دارند. بنابراین از دادن کربوهیدراتهای سفید مانند نان سفید، ماکارونی و برنج ساده به کودکان خودداری کنید و از غلات سبوسدار استفاده نمایید.
7- مصرف تخم مرغ برای بهبود بینایی کودکان
تخم مرغ سرشار از ویتامین A و پروتئین میباشد. همچنین تخم مرغ غنی از لوتنین است؛ آنتی اکسیدانی که از کوری جلوگیری کرده و همچنین مانع از تخریب شبکیه میشود. از دیگر خواص تخم مرغ برای چشم کودکان، کمک به حفظ ساختار یکپارچه چشم به منظور حفظ عملکرد صحیح آن میباشد. بنابراین حتما در وعدههای غذایی کودک، تخم مرغ را قرار دهید.
8- میوهها؛ منبع تأمین ویتامین C مورد نیاز چشم کودکان
ویتامین C یکی از مواد ضروری برای سلامت چشم است که میتوان آن را از مرکباتی مانند پرتقال و لیمو به راحتی به دست آورد. همچنین توت فرنگی مانع از ایجاد عفونتهای چشمی خواهد شد. میوههای نارنجی یا زرد مانند انبه و زردآلو سرشار از ویتامین A هستند که برای جلوگیری از شب کوری حیاتیاند. زغال اخته و انگور مملو از آنتوسیانین هستند که باعث بهبود دید در شب میشوند.
پیشنهاد پزشکان مصرف روزانه حداقل یک عدد میوه توسط کودکان و نوجوانان میباشد.
9- مصرف گوشت قرمز
گوشت قرمز منبع غنی از روی است. نقش روی یا زینک در بدن، انتقال ویتامین A موجود در کبد به سمت شبکیه میباشد. این فرآیند به تولید بیوقفه ملانین در چشم کمک میکند. ملانین رنگدانهای در چشم است که گیرندهها و میلههای عصبی شبکیه را سالم نگه میدارد و از شب کوری جلوگیری میکند.
10- مصرف آووکادو جهت جلوگیری از آب مروارید
لوتئین، ویتامینی است که از بروز آب مروارید در چشم جلوگیری میکند و بینایی کودکان را نیز بهبود میبخشد. میوه آووکادو سرشار از لوتئین است و باید به طور مرتب مصرف شود. آووکادو را می توانید به صورت های مختلف تهیه کنید که برای کودک، دلچسب و دوست داشتنی باشد.
در این نوشته سعی شد با معرفی غذاها و مکمل هایی برای بهبود بینایی کودکان به صورت طبیعی به پیشگیری و درمان بیماریهای چشمی کودکان و نوجوانان پرداخته شود اما اگر کودک شما باصطلاح بد غذاست و به راحتی این مواد غذایی را مصرف نمیکند، بهتر است ضمن مراجعه به متخصص تغذیه کودکان، مکملهای دارویی جایگزین را دریافت نمایید.